Poeta i żołnierz Legionów - Jan Łysek

28 października 2007 roku w Ośrodku Edukacji Ekologicznej w Istebnej odbyła się sesja historyczna poświęcona Janowi Łyskowi – synowi tej ziemi, poecie i żołnierzowi Legionów.

    

Jan Łysek (ur. 7 lipca 1887 w Jaworzynce, zginął 5 listopada 1915 w bitwie pod Kostuchniówką nad Styrem) - nauczyciel, działacz kulturalno-oświatowy, poeta związany z Cieszynem i Śląskiem Cieszyńskim. Był synem Jana i Ewy z Heczków. Ukończył kolejno szkołę ludową w Istebnej i gimnazjum Macierzy Szkolnej w Cieszynie. Po ukończeniu seminarium nauczycielskiego w Cieszynie w 1908 roku pracował jako nauczyciel w Datyniach, Suchej i Jaworzu, gdzie od 1912 roku był kierownikiem szkoły. Był działaczem Polskiego Towarzystwa Nauczycielskiego i jednym z inicjatorów powołania skautingu na Śląsku Cieszyńskim.

 

Swoje utwory drukował na łamach pisma Zaranie Śląskie, a jego najwybitniejszym dziełem jest dramat Śpiący rycerze. W 1914 wstąpił do Legionów Polskich, gdzie dowodził kompanią II Brygady. Zginął w bitwie pod Kostuchniówką nad Styrem na Wołyniu, a w 1929 jego zwłoki zostały sprowadzone do Cieszyna i spoczęły na cmentarzu ewangelickim obok kościoła Jezusowego. W 1969 roku odbyła się trzecia ekshumacja zwłok Łyska. Tym razem jego ciało zostało przeniesione na cmentarz ewangelicki w Cieszynie przy ulicy Bielskiej.

       

W 120. rocznicę jego urodzin Parafia ewangelicka w Istebnej oraz Gminny Ośrodek Kultury zorganizowali sesję, której celem było wspomnienie i przybliżenie, nieco zapomnianej postaci Łyska. W sesji wzięli udział zaproszeni goście, wśród których szczególne miejsce zajęła rodzina Jana Łyska. Wśród zaproszonych gości mieliśmy zaszczyt gościć: Dziekana Wojsk Lądowych ks. ppłk. Zbigniewa Kowalczyka, diakon Aleksandrę Błahut – Kowalczyk, przedstawiciela starosty cieszyńskiego - członka Zarządu Starostwa Stanisława Kubicjusa, władze samorządowe Gminy w osobach przewodniczącego i wiceprzewodniczącego Gminy, sołtysów, dyrektorów Gimnazjum, policję, komendanta Straży Granicznej, nadleśnictwo.

 

   

   

Sesja rozpoczęła się wystąpieniem kapeli góralskiej Wałasi, którzy zagrali hymn Beskidów: Szumu jawor, szumi. Prowadzący sesję Katarzyna Rucka – Ryś i ks. Alfred Staniek przywitali zebranych i wprowadzili w tematykę sesji oraz powód, dla którego sesja się odbyła. Postać Jana Łyska został przybliżona i przedstawiona w trzech referatach. Pierwszy z nich przedstawiła Joanna Cichy, która mówiła o dziejach Ewangelicyzmu w Trójwsi, ze szczególnym naciskiem na religijne i patriotyczne wychowanie Jana Łyska. Drugim prelegentem był Krzysztof Kiereś. Tematem jego wystąpienia była postać Łyska jako poety i żołnierza Legionów. Trzeci referat, przygotowany przez Cecylię Suszkę analizował dramat Łyska Śpiący rycerze.

 

Referaty wyczerpały zadany temat, co spowodowało, że zebrani poznali wiele szczegółów z życia osobistego, literackiego i żołnierskiego Jana z Jaworzynki. Sesja historyczna miała i drugą część, która odbyła się w kościele.

 

 

Po krótkim poczęstunku w sali parafialnej uczestnicy sesji mogli wysłuchać pięknego koncertu. Urszula Bury – Jasiecka – organy oraz Dagmara Świtacz – sopran zapewniły słuchaczom godzinną ucztę duchową. W programie koncertu usłyszeliśmy utwory organowe Dietricha Buxtehudego. Solistka uraczyła nas pieśniami ze Śpiewnika Ewangelickiego, których autorem jest ks. Jerzy Heczko.

 

ks. as