Grupa regionalna WKEE we Wrocławiu
Relacja ze spotkania.
Na zaproszenie Biskupa Kościoła ks. Jerzego Samca, obradowała w Polsce międzynarodowa konferencja Wspólnoty Kościołów Ewangelickich w Europie (południowo-wschodnia grupa regionalna), która spotkała się we Wrocławiu w dniach od 9 do 12 maja 2022 r. W spotkaniu wzięli udział zwierzchnicy i delegaci Kościołów z Włoch, Niemiec, Austrii, Słowenii, Węgier, Ukrainy, Szwajcarii, Słowacji, Republiki Czeskiej i Polski.
Grupa południowo- wschodnia jest jedną z trzech grup regionalnych WKEE. Temat spotkania „Kościół i demokracja” został wybrany jako temat przewodni dla Kościołów WKEE przez Zgromadzenie Ogólne GEKE w Basel. Jest to ważny temat dla Kościołów ewangelickich w Europie, szczególnie w kontekście obecnej sytuacji. Podczas spotkania dyskutowano na temat dokumentu, który może być impulsem do rozmów w parafiach o tym co jest ważne dla Kościołów ewangelickich i jak mogą wzmacniać procesy demokratyczne w swoich strukturach oraz tworzyć przestrzeń do krytycznej refleksji. Temat ten będzie dalej omawiany na kolejnych spotkaniach Grupy do roku 2024, kiedy to wyniki dyskusji zostaną przedstawione na Zgromadzeniu Ogólnym WKEE w Sibiu (2024 rok).
Poza pracą merytoryczną związaną z tematem, w programie znalazło się wiele elementów, które nawiązywały do polskiej drogi do demokracji. W pierwszym dniu, Janusz Witt, jako świadek czasu podzielił się swoimi doświadczeniami przemian w Polsce. W drugiej części bp Jerzy Samiec opowiedział o obecnych wyzwaniach dla demokracji w Polsce i w jaki sposób Kościół Ewangelicko-Augsburski w Polsce stara się na nie odpowiadać. Kolejna część spotkania poświęcona była tematowi wojny w Ukrainie, o której mówił bp Pavlo Shvartz oraz wolontariusze z Parafii Ewangelicko-Augsburskiej Opatrzności Bożej we Wrocławiu, którzy angażują się w pomoc humanitarną.
11 maja goście odwiedzili Fundację Krzyżowa dla Porozumienia Europejskiego. Dyrektor Fundacji dr hab. Robert Żurek przybliżył historię Krzyżowej oraz jej bieżącą działalność. Goście mieli też szansę zobaczyć plenerową wystawę stałą „Odwaga i pojednanie”, która opowiada o historii stosunków polsko-niemieckich od 1 września 1939 r. do 12 listopada 1989 r. Wystawa dzieli się na cztery części, opowiada o czasie wojny i wrogości, o procesie pojednania, przedstawia portrety osób zaangażowanych w proces budowania relacji polsko-niemieckich oraz nawiązuje do wciąż istniejących uprzedzeń i stereotypów, zachęcając do dyskusji o przyszłości. Obecna wojna w Ukrainie sprawiła, że wiele obrazów i cytatów stało się na nowo aktualnych.
Wieczorne nabożeństwo odbyło się w Kościele Pokoju w Świdnicy, gdzie uczestnicy zostali przywitani przez gospodarza miejsca bp. Waldemara Pytla (zwierzchnika diecezji wrocławskiej). Kazanie wygłosił bp Jerzy Samiec, który nawiązał do tematu demokracji i zwrócił uwagę na zagrożenia dla Kościoła, płynące z sytuacji, gdy Kościół otrzymuje od Państwa materialne wsparcie. Może to prowadzić do osłabienia mocy prorockiego przekazu Kościoła, który powinien stawać w obronie najsłabszych: „Dopóki więc systemy demokratyczne będą podzielały przekonanie, że najważniejszymi wartościami są: poszanowanie godności i wyjątkowość osoby ludzkiej, idea wolności i równości ludzi, sprawiedliwe miejsce dla wszystkich oraz obrona najsłabszych przed wykluczeniem, powinniśmy je wspierać. Gdyby jednak odchodzono od tych wartości naszym zadaniem jest głośne i stanowcze napominanie”. (pełny tekst kazania)
W nabożeństwie wzięli udział również: Prezydent Miasta Świdnicy: Beata Moskal-Słaniewska oraz Biskup Diecezji Świdnickiej Kościoła Rzymskokatolickiego Marek Mendyk. Zarówno bp Mendyk jak i Prezydent Moskal-Słaniewska wygłosili pozdrowienia, nawiązując do obecnej sytuacji wojny w Ukrainie i tragicznych doświadczeń gości z Ukrainy, którym udzielana jest w Polsce pomoc. Prezydent Miasta zwróciła uwagę na solidarność europejską i wsparcie, które otrzymuje na pracę z uchodźcami z Biberach – niemieckiego miasta partnerskiego Świdnicy.
W ostatnim dniu uczestnicy usłyszeli krótkie refleksje dot. współpracy państwa i Kościoła na Węgrzech, szczególnie na terenach wiejskich oraz ordynacji kobiet w polskim Kościele Ewangelicko-Augsburskim i problemu wykluczenia, który w dyskursie społecznym dotyka wrażliwe grupy społeczne. Ostatni temat przedstawiła ks. Marta Zachraj-Mikołajczyk oraz ks. Paweł Mikołajczyk.
Konferencja była długo planowanym wydarzeniem. Ze względu na obostrzenia pandemiczne dwukrotnie przesuwano termin. Tym większa radość ze spotkania we Wrocławiu w tak międzynarodowym gronie.
________________________________________
Do Wspólnoty Kościołów Ewangelickich w Europie (www.leuenberg.eu) należą 94 Kościoły ewangelickie: luterańskie, reformowane, metodystyczne, które skupiają ok. 50 milionów ewangelików. Wspólnota powstała po 1975 roku, po podpisaniu tzw. konkordii leunberskiej. O kierunkach działania WKEE decyduje Zgromadzenie Ogólne, które spotyka się co 6 lat. Pomiędzy Zgromadzeniami, pracę WKEE koordynuje 3-os. Prezydium. Członkiem Prezydium jest m.in. ks. Marcin Brzóska, reprezentujący Kościół Ewangelicko-Augsburski w Polsce. Biuro WKEE znajduje się w Wiedniu.
Wiele spośród Kościołów, zrzeszonych w WKEE zawiązało tzw. grupy regionalne, których celem jest wzmocnienie współpracy w regionie. Jedną z grup regionalnych jest grupa południowo- wschodnia, która istnieje od roku 1975 roku i w początkowej fazie istnienia zapewniała wymianę informacji pomiędzy Kościołami za tzw. żelazną kurtyną, stanowiąc czasami jedną z niewielu możliwości do utrzymywania kontaktów i wymiany doświadczeń teologów z zachodniej i wschodniej części Europy. Do grupy południowo-wschodniej WKEE należy 28 Kościołów członkowskich (m.in. z Austrii, Węgier, Słowacji, Włoch, Szwajcarii, Czech, Słowenii, Niemiec) i jest to jedna z najstarszych i największych grup regionalnych. Pracę grupy koordynuje Kościół Ewangelicko-Luterański w Bawarii.
