english version
Hasła biblijne na dzisiaj Ukryj hasła biblijne

Bawarska Luterańska Konferencja Liturgiczna

Modlitwa za zmarłych z perspektywy ewangelickiej

25.07.2018

Modlitwa za zmarłych?! Tak brzmiał temat tegorocznej Bawarskiej Luterańskiej Konferencji Liturgicznej. Miała ona miejsce w Heilsbronn, w Centrum Pedagogiki Religii, w dniach 6-8 lipca br.


Bawarska Luterańska Konferencja Liturgiczna

Choć temat brzmiał prowokacyjnie i budził różne emocje, nawiązywał do głównego celu konferencji czyli  praktyki liturgicznej w Kościołach luterańskich. W konferencji brali udział zaproszeni goście z siostrzanych Kościołów luterańskich Słowacji, Polski i Łotwy. Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP reprezentował ks. radca Janusz Staszczak.
 
Po konferencji napisał: Jako przedstawiciel naszego Kościoła, od wielu lat jestem  uczestnikiem tego dorocznego zgromadzenia, dzięki czemu wiem, że każdy temat ma teologiczne osadzenie w praktyce Kościoła, a także jest porównywany z praktyką innych Kościołów chrześcijańskich. Podsumowanie zwykle zawiera wnioski z historii, teologii oraz  implikacje dla dalszej praktyki liturgicznej w Kościele. W tym roku również dało się wyczuć wśród uczestników, że głęboki namysł nad liturgicznym wyrażeniem wiary i teologii Kościoła jest potrzebny nie tylko teologom i liturgistom. Także wielu muzyków i współpracowników kościelnych (choćby w służbie duszpasterskiej) także wyraziło taką potrzebę.
Liturgia tylko wtedy jest piękna i nośna jeśli jest świadomym przeżyciem wyrażanej wiary.

Bardzo interesujący referat wygłosił ks. prof. dr Martin Stuflesser z Uniwersytetu w Würzburgu.  Przedstawił głębokie przesunięcia akcentów w teologicznej perspektywie i  nowym Rytuale Kościoła Rzymskokatolickiego  dla krajów niemieckojęzycznych. Zwrócił uwagę na historyczny szacunek dla ciał zmarłych, które chrześcijanie szanowali ze względu na chrzest i biblijne nauczanie, jako świątynię Ducha Świętego. Dawniej obrzędy pogrzebowe naśladowały pogrzeb Jezusa. Ciało mogło dostąpić zmartwychwstania. Stąd też opory przed kremacją ciała, które jeszcze silniejsze są w Kościele prawosławnym.

Perspektywę modlitwy za zmarłych jej możliwość i granicę z punktu widzenia teologii ewangelickiej nakreślił  prof. dr Hanns Kerner. Na ewangelickim rozumieniu modlitwy za zmarłych zaważyły dwie perspektywy w czasach Lutra.Pierwsza praktyka czerpania korzyści i utrzymania Kościoła przez msze wotywne. Druga teologiczna wynikająca z przekonania, że po śmierci już niczego nie możemy dla zmarłych uczynić. Stąd przekonanie Lutra, aby jak najszybciej ograniczyć praktykę bogacenia się Kościoła na intencjach za zmarłych. Luter wypowiedział myśl, że Kościół może się po pogrzebie wspólnie jeszcze w rocznicę śmierci pomodlić za zmarłego i to powinno wystarczyć. Później może się modlić już tylko rodzina. Dyskusja poreferatowa pokazała, że w jakiejś mierze praktyka ta do dziś jest obecna w różnych krajach.

Rozmowy i dyskusje, które toczyły się w czasie konferencji pokazały jak ważny jest to temat. To, co dzisiaj wydaje się trudne, to brak zwrócenia uwagi na duszpasterskie towarzyszenie Kościoła tym, którzy cierpią z powodu odejścia zmarłego. Traumy i żałoby, nieraz trwające latami, nie pozwalają zaznać pokoju wielu ludziom, o czym mówili bardzo emocjonalnie świeccy uczestnicy konferencji. Dziś chcemy raczej nie tyle bardziej modlić się za zmarłych, co towarzyszyć żyjącym w ich żałobie. Przez wdzięczność za tych, którzy byli dla nas darem Boga, powinniśmy przypominać o perspektywie spotkania w wieczności i na nowo kierować ludzkie spojrzenie ku życiu tu i teraz, ale też w przyszłości  razem z tymi …którzy uprzedzili nas w drodze do wieczności.

Bawarska Luterańska Konferencja Liturgiczna jest okazją do przyjrzenia się zagadnieniom liturgicznym z różnych perspektyw, zarówno duchowni jak i świeccy dzielą się swoimi spostrzeżeniami i refleksjami. Prowokacyjny temat tegorocznego spotkania pokazał, że każda możliwość wymiany myśli i doświadczeń  (konferencja, warsztaty, wyjazdy studyjne)  pogłębia świadomość i wzmacnia świadome przeżywanie wiary.

tekst. Ks. radca Janusz Staszczak