Dziedzictwo górnośląskiej reformacji
16 kwietnia w Bibliotece Śląskiej miała miejsce promocja książki: „Dziedzictwo górnośląskiej Reformacji. Wpływ protestantyzmu na politykę, społeczeństwo i kulturę w XVI-XX wieku” (Katowice 2018)
26.04.2019
Książka jest pokłosiem dwóch konferencji naukowych zainicjowanych przez Instytut Badań Regionalnych Biblioteki Śląskiej z okazji 500-lecia Reformacji. Konferencje odbyły się w Cieszynie (27 maja 2017) oraz w Katowicach (28-29 września 2017) przy organizacyjnym zaangażowaniu Uniwersytetu Śląskiego, parafii ewangelicko-augsburskiej w Cieszynie oraz Uniwersytetu w Stuttgarcie. Zaprezentowany okazale wydany tom pokonferencyjny obejmuje szerokie spojrzenie badawcze na problematykę nie tylko samego pojawienia się Reformacji na ziemi śląskiej, uwzględniając również kilkuwiekową niezaprzeczalną obecność protestantyzmu na Górnym Śląsku – od jego XVIII-wiecznego odrodzenia po czasy nam współczesne.
Spotkanie promocyjne otworzył dyrektor Biblioteki Śląskiej – dr hab., prof. UŚ Zbigniew Kadłubek, podkreślając, że publikacja zapewne stanowić będzie na długo rodzaj podręcznika z zakresu podjętej tematyki, obejmując najnowszy stan badań nad reformacyjnym dziedzictwem na wielu płaszczyznach swojej obecności na Śląsku.
Charakter publikacji przedstawił zebranym dr hab. Wacław Gojniczek, zarazem współredaktor opracowania. Zabierając głos podkreślił, że książka jest efektem wspólnej pracy badawczej naukowców polskich, czeskich i niemieckich, obejmując 31 artykułów autorstwa historyków oraz przedstawicieli innych dyscyplin reprezentujących Gdańsk, Wrocław, Kraków, Katowice po Czeski Cieszyn, Ostrawę oraz Suttgart; wskazał także na znaczący udział autorów cieszyńskich w powstaniu publikacji, na tle daleko posuniętych badań nad Reformacją na ziemi cieszyńskiej.
Główną częścią promocji był panel dyskusyjny „500-lecie Reformacji na Górnym Śląsku w badaniach naukowych”, któremu przewodniczył prof. Ryszard Kaczmarek, zastępca dyrektora Biblioteki Śląskiej ds. Instytutu Badań Regionalnych, organizator jubileuszowej konferencji stanowiącej podstawę publikacji, a także jeden z jej redaktorów. W panelu uczestniczyli współautorzy książki, zarazem przedstawiciele środowiska ewangelickiego na Śląsku, wraz z biskupem diecezji katowickiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP – ks. dr. Marianem Niemcem. Swoimi przemyśleniami podzieli się: prof. Ewa Chojecka, prof. Grażyna Barbara Szewczyk, dr hab. Wacław Gojniczek oraz Marcin Gabryś, kustosz z Biblioteki im. B.R. Tschammera przy parafii ewangelickiej w Cieszynie.
Rozmowa przybliżyła ogólny wizerunek jubileuszowego piśmiennictwa powstającego w Roku Reformacji, ale także w okresie wcześniejszym. W wypowiedziach podkreślano rozwój prac historycznych dotyczących przeszłości Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP, wskazywano na potrzebę uwzględnienia szerszego kontekstu badawczego w podejściu do zagadnień związanych z przebiegiem Reformacji na ziemiach polskich, w tym na Śląsku, przypomniane zostały publikacje powystawowe prezentujące reformacyjne dziedzictwo, wydane w związku z Jubileuszem. Biskup Marian Niemiec podziękował wszystkim, którzy przyczynili się do powstania rocznicowych opracowań, dzięki czemu, jak zaznaczył, tematyka Reformacji stała się bardziej przystępna w szerszym odbiorze czytelniczym.
Dyskusja pod kierunkiem prof. Kaczmarka dowiodła równocześnie, że pomimo krytycznego nieraz spojrzenia na Marcina Lutra, inicjatora XVI-wiecznego ruchu odnowy religijnej, nie można oddzielić rocznicowych obchodów od jego sylwetki i dokonań.
Wśród uczestników promocji w Bibliotece Śląskiej byli stali członkowie katowickiej parafii ewangelickiej, księża ewangeliccy przybyli z parafii sąsiednich, w tym ks. Jan Badura, a także proboszcz parafii ewangelickiej w Cieszynie – ks. Marcin Brzóska. Obecni byli także m.in.: prof. Jan Malicki – były dyrektor Biblioteki Śląskiej, ks. dr Adam Palion, rzymskokatolicki duchowny i organizator spotkań ekumenicznych, Józef Król – prezes ZG PTEw. Spotkaniu przewodził Michał Garbacz z Instytutu Badań Regionalnych BŚ.
Po zakończeniu można było książkę zakupić.
tekst: Aneta M. Sokół
zdjęcia: Anna Kubica
___________________________________
Promocja zorganizowana został przy współudziale katowickiego Oddziału PTEw. Obszerniejsze sprawozdanie z promocji dostępne jest na stronie PTEw.
Dziedzictwo górnośląskiej Reformacji. Wpływ protestantyzmu na politykę, społeczeństwo i kulturę w XVI-XX wieku. Redakcja J. Bahlcke, W. Gojniczek, R. Kaczmarek. Biblioteka Śląska, Instytut Badań Regionalnych, Jaablonski-Forschungsstelle an der Uniwersität Stuttgart, polskie Towarzystwo Historyczne, Oddział w Cieszynie, Fidelis, Katowice 2018, 757 s.
