Film animowany o Lutrze
Film Życie Marcina Lutra do oglądania i pobierania na luter.pl
02.02.2019
Film został przygotowany przez Kościół Ewangelicki na Węgrzech w związku z obchodami jubileuszu 500 lat Reformacji.
W projekcji uczestniczył węgierski reżyser Zsolt Richly, który powiedział, że myśl o stworzeniu filmu o Lutrze dojrzewała w nim od 1995 r. Zsolt Richly zastanawiał się nad stworzeniem serii filmów dla dzieci, pokazującej dorobek życia Reformatora, choć nigdy wcześniej nie reżyserował filmu z dialogami. W realizacji projektu pomógł bp Tamas Fabiny z Kościoła Ewangelickiego na Węgrzech. Reżyser podkreślił, że istotne było dla niego, by stworzyć materiał interesujący dla współczesnej młodzieży.O napisanie scenariusza poproszono Jánosa Lackfiego. Reżyser zaprosił do współpracy przy tworzeniu animacji również kilkoro swoich studentów. Twórcy, poszukując pomysłów, udali się w podróż śladami Lutra. Inspiracją dla reżysera były drzeworyty w domu Lutra w Wittenberdze, które nawiązują do czasów, w których żył Reformator. Film skierowany jest do publiczności powyżej dwunastego roku życia. Celem nie było stworzenie filmu pełnometrażowego, ale 10 oddzielnych opowieści.
Serial animowany „Życie Marcina Lutra”, który składa się z dziesięciu odcinków, przedstawia życie byłego mnicha, a później teologa i Reformatora, którego dzieła i teologia ugruntowały podstawy odnowy Kościoła. Pokazuje dzieciństwo Lutra, jego wczesne lata w klasztorze, a także lata konfliktu, aż do narodzin Reformacji. Przedstawione są w nim również najważniejsze wydarzenia historyczne i charakterystyka Kościoła w XVI wieku.Scenarzysta, János Lackfi, tak opisuje swoją pracę nad filmem: To miała być wycieczka do innej epoki i sprostanie pewnym wyzwaniom językowym – rodzaj nowoczesnej kuchni opartej na tradycyjnych smakach. Potem historia zaczęła się pod moją skórą. Kiedy towarzyszyłem Lutrowi w jego wysiłkach wychowania dzieci, narodziło się moje spóźnione szóste dziecko. Mój najstarszy syn i córka pobrali się za jednym mrugnięciem oka, a ja miałem troje wnuków w półtora roku. Pracując nad dziesiątym, ostatnim epizodem życia Lutra, musiałem stać i patrzeć, jak mój ojciec zmaga się ze śmiercią. (…) Całe istnienie i wszystkie jego drastyczne zakręty przegryzały się do tego filmu, który stał się częścią mojego codziennego życia.
Wersja polska filmu powstała z inicjatywy Kancelarii Biskupa Kościoła. Jest ona siódmą w Europie, po węgierskiej, niemieckiej, angielskiej, fińskiej, litewskiej i brazylijskiej portugalskiej. Jej producentem jest Wydawnictwo Warto, a reżyserem Jerzy Latos, twórca i założyciel Teatru Dobrego Serca w Warszawie. Do współpracy zostali zaproszeni polscy aktorzy i aktorki, m.in.: Tomasz Kozłowicz jako Luter (znany głos z „Harrego Pottera i Insygnia Śmierci czy Pocahontas) oraz Maciej Makowski („Planeta singli”), Zbigniew Dziduch („Epoka lodowcowa”), Dariusz Kowalski („Plebania”), Kamila Bujalska („Bodo”), Paulina Dulla („Kobiety mafii”), Maciej Wilewski („Listy do M.”), Michał Głowacki („Hotel Transylwania”) i Maciej Maziarz jako głos małego Lutra.
Podczas spotkania reżyser polskiej wersji językowej podziękował węgierskim twórcom, podkreślił, że produkcja ma wyjątkowy charakter i praca nad polską wersją była szczególnym wyzwaniem. Jerzy Latos powiedział, że jest szczęśliwy, że film o Marcinie Lutrze nie jest skierowany przeciwko komuś, nie jest to film, który jest atakiem ani też obroną. Jest to film przyjazny, życzliwy, który pochyla się nad człowiekiem, konkretnym człowiekiem Marcinem Lutrem, nad jego drogą do Boga i z Bogiem, jego relacją z Jezusem i Słowem Bożym. Reżyser chciałby, aby film był zachętą do podjęcia takiej relacji z Jezusem.
Serial świetnie nadaje się do celów edukacyjnych. Może być wykorzystany w celach niekomercyjnych podczas spotkań, lekcji historii, jego odbiorcą może być zarówno nastolatek, jak i dorosły. Wszystkie odcinki dostępne są na stronie www.luter.pl
O treściach teologicznych zawartych w filmie oraz możliwym odbiorze filmu przez środowisko rzymskokatolickie mówili podczas spotkania wykładowca Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej prof. Jerzy Sojka oraz autor książki o Lutrze w języku polskim „Reformacja. Rewolucja Lutra” dr Sebastian Duda. Rozmowę prowadził redaktor portalu ekumenizm.pl dr Dariusz Bruncz.
Redaktor Bruncz zauważył, że serialowy Luter kilkakrotnie używa słowa miłosierdzie, które jest też przywoływane współcześnie przez papieża Franciszka, a dr Duda dodał, że właśnie z tego może wynikać ów poznawczy szok. Ten język, szczególnie w Polsce gdzie funkcjonuje kult miłosierdzia Bożego, może być dla katolików bliski, bo Luter, jak stwierdza dr Duda, mówi o miłosierdziu Bożym w całkiem podobny sposób. Kontekst, który zaprezentowany jest w serialu może zainspirować rzymskich katolików, gdyż opis Kościoła instytucjonalnego w filmie, może kojarzyć się ze współczesnym kryzysem instytucji.
Na pokazie była obecna również Kinga Marjatta Pap z Kościoła Ewangelickiego na Węgrzech, która podzieliła się swoimi wrażeniami związanymi z przygotowaniem filmu. Zapowiedziała również, że Kościół węgierski przygotował materiały edukacyjne dla różnych grup wiekowych do pracy edukacyjnej. Planowane jest również wydanie komiksu o Marcinie Lutrze z grafikami z filmu.
Serial patronatem objęli: Ambasada Węgier w Warszawie, Chrześcijańska Akademia Teologiczna – Wydział Pedagogiczny, Ekumenizm.pl, Kino Muranów, Luteranie.pl, Miasto Dzieci.pl, Węgierski Instytut Kultury, Qlturka.pl oraz Zwiastun Ewangelicki. Wsparcia dla projektu udzielili Światowa Federacja Luterańska oraz Kościół Ewangelicko-Luterański na Węgrzech.
Film do zobaczenia i pobrania na luter.pl
Zsolt Richly urodził się w 1941 r. w Sopron, Węgry Zachodnie. W 1959 r. rozpoczął studia na Uniwersytecie Sztuki Stosowanej w Budapeszcie, gdzie w 1966 r. zdobył tytuł magistra w zakresie reżyserii i animacji. Przez 34 lata pracował dla Studia Filmowego Pannónia, tworząc filmy rysunkowe, seriale telewizyjne, a także animacje pełnometrażowe. Ponadto malował tła do kreskówek słynnych reżyserów animacji Gyula Macskassy’ego i Marcella Jankovics, ilustrował książki i organizował wystawy autorskie. Od 1988 r. prowadzi zajęcia z animacji na Uniwersytecie Sztuki i Projektowania, a od 2008 r. jest honorowym członkiem tego Uniwersytetu.
