Gdańsk protestancki w epoce nowożytnej

To duże przedsięwzięcie zrealizowano w kooperacji z Muzeum Gdańska, Biblioteką Gdańską Polskiej Akademii Nauk oraz Archiwum Państwowym w Gdańsku, a eksponaty pozyskano również z innych polskich i zagranicznych muzeów. Scenariusz napisali Małgorzata Buchholz-Todoroska, dr Piotr Paluchowski, dr Agata Larczyńska, Monika Płuciennik i dr Janusz Trupinda, konsultantami naukowymi byli prof. dr hab. Edmund Kizik  i dr hab. prof. UG Sławomir Kościelak, a aranżację plastyczną stworzyli Dominika i Tomasz Gzowscy.

Obszerną przestrzeń ekspozycyjną autorzy podzielili na siedem działów, opatrzonych odpowiednimi cytatami z Pisma Świętego. Widzowie mogli odbyć podróż od niepokojów przedreformacyjnych, przez teologię Reformatorów, aż po panoramę życia religijnego i świeckiego gdańszczan żyjących w XVI, VXII i XVIII wieku. Na wystawie pokazano eksponaty, które niezwykle rzadko cieszą oczy widzów, takie jak: oryginały listów Marcina Lutra, dokument królewski Statuta Sigismundi, Tablicę Prawa i Łaski, portrety Lutra i Melanchtona z warsztatu Lucasa Cranacha, Biblią Gdańską, Biblię Rajców oraz elementy wyposażenia trumien patrycjuszy, odnalezione w kościele Trójcy Świętej w Gdańsku w 2014 roku.

Trwająca trzy miesiące wystawa cieszyła się wysoką frekwencją i wzbogacona została dwutomową publikacją oraz cyklem wykładów. Pierwsza część publikacji Eseje pod red. prof. dr hab. Edmunda Kizika i dr hab. prof. UG Sławomira Kościelaka otrzymała w 2018 r. Pomorską Nagrodą Literacką „Wiatr od morza”, ustanowioną przez sejmik Województwa Pomorskiego.

Dla uwiecznienia tej ważnej dla społeczności ewangelickiej wystawy, autorka scenografii i zarazem trójmiejska parafianka – p. Dominika Gzowska, wyszła z inicjatywą stworzenia filmu dokumentującego ekspozycję. Do współpracy zaproszono jednego z autorów wystawy – dr. Piotra Paluchowskiego i znanego operatora p. Wojciecha Ostrowskiego. Nad całością produkcji i montażu czuwał p. Jacek Borzych z sopockiej parafii. Film trwa 26 minut i oprócz dokumentacji wystawy w Zielonej Bramie ukazuje miejsca, które odegrały kluczową rolę w ewangelickim Gdańsku, dzieła, które ze względów technicznych nie mogły znaleźć się na wystawie, a także sopocki kościół Zbawiciela.

Szczególne podziękowania należą się przede wszystkim Dyrektorowi Muzeum Narodowego – Panu Wojciechowi Bonisławskiemu za Patronat i pomoc w realizacji filmu oraz Dyrektorowi Capelli Gedanensis – Panu Markowi Więcławkowi za udostępnienie muzyki do filmu.