Obchody jubileuszu 500 lat Reformacji w Lubaniu
Świętowano pięć dni.
Pięciodniowe obchody jubileuszu 500 lat Reformacji w Lubaniu rozpoczęły się 21 maja 2025 roku w Ratuszu w Sali Rajców zwanej też Salą Królewską w samym centrum Lubania. Służy ona dzisiaj głównie do organizacji sesji Rady Miasta Lubań. Otwarła je trzydniowa międzynarodowa konferencja naukowa – Europejska Wspólnota Kultury – EuCuComm 2025 w swojej już czwartej odsłonie. Wszystkie poruszane zagadnienia koncentrowały się wokół tematu: 500 lat Reformacji na Górnych Łużycach i Śląsku: dziedzictwo religijne, architektoniczne i kulturowe. Inicjatorem konferencji od jej pierwszej edycji jest Parafia Ewangelicko-Augsburska w Lubaniu we współpracy z Dolnośląskim Oddziałem Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków i Zespołem Inżynierów AŁYKOW. Zgromadzonych powitał burmistrz miasta Lubań Grzegorz Wieczorek, starosta Powiatu Lubańskiego Zbigniew Zjawin oraz bp Waldemar Pytel – zwierzchnik Diecezji Wrocławskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce.
Wykład wprowadzający w tematykę konferencji zaprezentował najmłodszy biskup luterański w Polsce – bp Wojciech Pracki (zwierzchnik Diecezji Katowickiej), który mówił o pionierskich impulsach Reformacji Wittenberskiej. Tuż po nim zaprezentowana została, przez jednego ze współautorów dr Larsa-Arne Dannenberga, książka wydana przez parafię ewangelicką w Lubaniu zatytułowana Ewangelicki Lubań. Książka ukazuje zarówno rys historyczny Reformacji w Lubaniu od dnia Niedzieli Wielkanocnej 1525 roku, trudne losy Kościoła Ewangelickiego po II wojnie światowej jak i współczesne życie kościelne lubańskich ewangelików. Bogato ilustrowana publikacja dostępna jest w kancelarii parafialnej w Lubaniu. Dolnośląski konserwator zabytków – Daniel Gibski – przedstawił niedocenioną kreację byłego kościoła ewangelickiego w Pogorzeliskach, a John Grunewald z Politechniki Drezdeńskiej nawiązał do odnawialnych źródeł energii i możliwości ich zastosowania w zabytkach w tym również kościelnych. Prof. Juliusz Gardawski ze Szkoły Głównej Handlowej mówił o ekonomii politycznej protestantyzmu, Andrea Paulik z Muzeum Serbołużyckiego w Bautzen o Serbołużyczanach i Reformacji, prof. Marek Pilch z Akademii Muzycznej w Katowicach o pieśni w twórczości ks. Marcina Lutra, prof. Jerzy Sojka z Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej o działaniach podejmowanych przez luteran współcześnie w skali globalnej poprzez Światową Federację Luterańską, a ks. Karol Macura z Drogomyśla o miejscu sztuk plastycznych w Kościele Reformacji. Historię kościołów granicznych i ucieczkowych przypomniała prof. Joanna Szczepankiewicz-Battek z Uniwersytetu WSB Merito we Wrocławiu, Sven Hübner mówił o krypcie Emmericha przy kościele św. Mikołaja w Görlitz, dr inż. Krzysztof Ałykow omówił technikę budowy konstrukcji mansardowych, które stały się swoistym wyznaniem wiary, nadradca kościelny Magrit Kempgen mówiła o wpływie Reformacji na kulturę pochówków na przykładzie cmentarza przy kościele św. Mikołaja w Görlitz, dr Łukasz Tekiela – dyrektor Muzeum Regionalnego w Lubaniu nakreślił historię powstania jednego z najważniejszych kościołów ewangelickich Lubania tj. kościoła Krzyża Chrystusowego, a Robert Błażejczak, w oparciu o opracowaną przez siebie i jego żonę, książkę o dziedzictwie Reformacji w Lasowie niedaleko Zgorzelca.
Szerokie spektrum poruszonych zagadnień, w tym również wyłącznie technicznych, w czasie konferencji jest zgodne z założeniem organizatorów, aby nadać jej charakter interdyscyplinarny. Materiały dotyczące jej obecnej edycji jak i poprzednich dostępne są na stronie internetowej konferencji – EuCuComm.eu oraz w kancelarii parafialnej.
Trzeci dzień obchodów zakończył koncert chórów w parafialnym kościele ewangelickim w Lubaniu. Repertuar muzyczny dawnego Lubania przygotował i zaprezentował Chór Kameralny z Görlitz pod dyrekcją Reinharda Seeligera pełniącego funkcję dyrektora muzycznego w Görlitz. Następnie bogaty repertuar pieśni religijnych zaprezentował Chór Jubilate Deo z Mysłowic pod dyrekcją Joanny Bliwert-Hoderny.
Nabożeństwo dziękczynne czwartego dnia obchodów zgromadziło liczne grono wiernych. Kazanie wygłosił bp Jerzy Samiec – zwierzchnik Kościoła Ewangelicko – Augsburskiego w Polsce. W oparciu o fragment Listu Apostoła Pawła do Rzymian powiedział m.in.: Czy dziś jesteśmy na tym samym etapie jak 500 lat temu? Chyba jednak żyjemy w innej rzeczywistości. Nie łudzę się, że zeświecczenie przestanie postępować, a pozycja Kościołów nie będzie malała, ale Ewangelia Chrystusowa nigdy nie straci swej mocy. Bo jest mocą Bożą ku zbawieniu każdego kto wierzy. Zauważcie, ze Paweł nie mówi o Kościele, o grupie tylko o pojedynczym człowieku, którego życie może być zmienione poprzez usprawiedliwienie i zbawienie. To poszczególny człowiek może żyć wiarą. Gdy myślę o sobie muszę przyznać, że czasami się wstydzę i zdejmuję koloratkę. Wstydzę się tego co dzieje się Kościele, wstydzę się tej nieakceptowalnej przemocy seksualnej i przemocy nadużywania władzy. Wstydzę się przepychu i umiłowania chwały przez nas, duchownych i biskupów. Wstydzę się, gdy hordy ludzi z kijami bejsbolowymi, w tak zwanej obronie Jezusa, ruszają do ataku na inaczej myślących, czy wierzących. Wstydzę się, gdy słyszę pełne nienawiści i wykluczenia słowa nauczania niektórych hierarchów. Czy wstydzę się Ewangelii o Jezusie Chrystusie moim Zbawicielu? Mam nadzieję, że jeżeli tak, to rzadko. Bo On – Jezus odmienił kiedyś moje życie i powołał do tego by być Jego świadkiem.
W liturgii wzięło udział dziewięciu duchownych z kraju i zagranicy. Oprócz proboszcza Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Lubaniu – ks. Cezarego Królewicza i bpa Samca, obecni byli bp Waldemar Pytel – zwierzchnik Diecezji Wrocławskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce, bp elekt Diecezji Wrocławskiej Marcin Orawski, ks. dr Adam Malina prezes Synodu Kościoła Ewangelicko- Augsburskiego w Polsce, ks. Theresa Rinecker – zwierzchnik Okręgu Kościelnego Görlitz Kościoła Ewangelickiego Berlina Brandenburgii i Śląskich Górnych Łużyc, ks. dr Matthias Paul – proboszcz Parafii Ewangelickiej Śródmieścia Görlitz, proboszczowie parafii ewangelickich ks. Jerzy Gansel z Legnicy oraz ks. Paweł Meler ze Świdnicy. Nabożeństwo uświetnił Chór Jubilate Deo z Mysłowic, Chór Parafialny i Chór Puzonistów z Parafii Ewangelickiej Schleife/Slepo.
Zwieńczeniem obchodów było tradycyjne Święto Parafialne organizowane przez lubańską parafię ewangelicką co roku w maju lub w czerwcu w dniu Święta Zesłania Ducha Świętego. Tegoroczne powiązane zostało z jubileuszem 500 lat Reformacji.
ks. Cezary Królewicz
zdj. Parafia Ewangelicko-Augsburska w Lubaniu
relacja Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Hołdunowie
