Synod obraduje w Olsztynie
Potrwa do niedzieli.
17 października, nabożeństwem spowiednio-komunijnym w kościele ewangelicko-augsburskim Chrystusa Zbawiciela w Olsztynie, rozpoczęła się szósta sesja XV Synodu Kościoła. Nabożeństwo poprowadzili członkowie Rady Synodalnej, a kazanie odwołujące się do Listu do Hebrajczyków (Hbr 12,1-3) wygłosił prezes Synodu Kościoła, ks. dr Adam Malina. W swoim wystąpieniu podkreślił znaczenie 500 lat Reformacji na Mazurach jako ważnego etapu w dziejach chrześcijaństwa i Polski. Przypomniał o symbolicznej dacie hołdu pruskiego w 1525 r., kiedy to Albrecht Hohenzollern, ostatni wielki mistrz zakonu krzyżackiego, przyjął luteranizm i utworzył pierwsze państwo luterańskie na świecie, będące lennem Korony Polskiej. Kazanie akcentowało ciągłość wiary i tożsamości luterańskiej, wskazując, że mimo wielu zmian i trudności Kościół na Mazurach wciąż wyznaje Chrystusa jako Pana i Zbawiciela. Ks. dr Malina zachęcał do wytrwałości, odwołując się do przykładu Jezusa, i podkreślał, że historia Kościoła jest pełna bohaterów wiary, którzy zmagali się z przeciwnościami, ale pozostali wierni. Prezes Synodu Kościoła zakończył wezwaniem, aby patrzeć na Jezusa jako sprawcę i dokończyciela wiary oraz by kontynuować drogę wiary, opierając się na spuściźnie przodków i własnym świadectwie, bo Boża historia trwa nadal.
Po nabożeństwie pozdrowienia przekazali zaproszeni goście. Ks. dr Adam Malina przekazał pozdrowienia od zwierzchnika Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w Polsce bp. Przemysława Semko Korozy, który z uwagi na chorobę nie może uczestniczyć w obradach Synodu.
Zwierzchnik Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego, bp Andrzej Malicki w swoim wystąpieniu podkreślił rolę Mazur jako miejsca, gdzie Reformacja ukształtowała duchowość i kulturę regionu. Zaznaczył, że polscy metodyści, którzy przyznają się do dziedzictwa Reformacji, nie próbują zawłaszczać jej spuścizny, lecz stanowi ona bazę nie tylko dla luteran, ale dla wszystkich wspólnot, które wyrosły na fundamencie Reformacji.
Bp Malicki przypominał, że historia Mazur i Reformacji nie była łatwa ani pozbawiona ran. W ciągu wieków tutejsze wspólnoty doświadczały wojen, zmian granic, przesiedleń, nacisków politycznych i kulturowych. Szczególnie po 1945 roku, wydarzenia związane z II wojną światową i nowym kształtem granic, przyniosły dramatyczne skutki dla Mazurów. Miasta i wsie były zniszczone, panował chaos administracyjny, parafie ewangelickie były rozproszone, brakowało duchownych, a ludność miejscowa doświadczała przemocy i prześladowań. Bp Malicki podkreślił, że właśnie wtedy metodyści, na zaproszenie działaczy Kościoła Unijnego rozpoczęli działalność duszpasterską na Mazurach. Pojawiły się napięcia z Kościołem Ewangelicko-Augsburskim w Polsce, który po wojnie odbudowywał swoje struktury i parafie. Spory o użytkowanie kościołów, budynków parafialnych i o prawo do prowadzenia nabożeństw rodziły wzajemne żale i pretensje. Dopiero po latach rozpoczął się proces dialogu, a z czasem wspólny udział w wydarzeniach ekumenicznych.
Zwierzchnik polskich metodystów zakończył przemówienie modlitwą dziękczynną i prośbą do Boga o jedność, kreatywność, wytrwałość i miłość, by jubileusz był nie tylko rocznicą przeszłości, lecz fundamentem nowego początku. Wystąpienie, choć nacechowane duchem pojednania, pozostawiło potrzebę międzykościelnych rozmów, które mogłyby prowadzić do rzeczywistego zrozumienia i pojednania.
W swoim wystąpieniu prawosławny dziekan olsztyński ks. prot. mgr ppor. Jarosław Jaszczuk wyraził wdzięczność za zaproszenie i możliwość wspólnej modlitwy. Podkreślił znaczenie jubileuszu 500 lat Reformacji dla całego regionu, zauważając, że duch reformacyjny zostawił trwały ślad w każdej miejscowości Mazur. Wspominał swoje dzieciństwo na tych terenach – odwiedzanie cmentarzy, odkrywanie historii i wspólne życie w sąsiedztwie z ewangelikami. Zwrócił uwagę, że prawosławni na Warmii i Mazurach często odprawiają dziś nabożeństwa w dawnych kościołach ewangelickich, co jest dla nich szczególnym przeżyciem i formą wdzięcznej pamięci o dawnych fundatorach i wiernych, którzy te świątynie wznosili i w nich się modlili. Na zakończenie pozdrowił zebranych, życząc im długich i zdrowych lat oraz zachęcając do odwiedzania tych miejsc – symboli wspólnego dziedzictwa i wiary.
Obecny na nabożeństwie marszałek województwa warmińsko-mazurskiego, Marcin Kuchciński podziękował za zaproszenie, docenił inicjatywy związane z jubileuszem 500 lat Reformacji na Mazurach, a wśród nich wymienił wydanie reprintów pism Jana Seklucjana. Na zakończenie życzył dobrych obrad synodalnych, ale też okazji do poznania regionu.
Następnie głos zabrał dr Robert Kempa, który w wykładzie zatytułowanym „Od Reformacji, poprzez Hołd Pruski do luterańskich Mazur i Mazurów” przypomniał o związkach między powstaniem świeckiego państwa pruskiego a narodzinami luteranizmu na tych ziemiach. Wskazał, że sekularyzacja zakonu krzyżackiego i hołd pruski z 1525 roku otworzyły drogę do powstania pierwszego na świecie państwa luterańskiego – Prus Książęcych, które pozostawały lennem Korony Polskiej. Dr Kempa zaznaczył, że to wydarzenie miało fundamentalny wpływ na rozwój języka polskiego, piśmiennictwa i kultury protestanckiej w regionie, a także na ukształtowanie się tożsamości Mazurów jako wspólnoty luterańskiej. W wystąpieniu podkreślił też, że tradycja ta stanowi duchowy fundament dzisiejszej Diecezji Mazurskiej. Opowiadając o historii między Reformacją a Hołdem Pruskim, dr Kempa nawiązał do idei „pruskiej tolerancji” – współistnienia różnych kultur i wyznań, które przez stulecia budowały wyjątkowy charakter Mazur. Zakończył refleksją, że tej otwartości i duchowej mądrości można życzyć współczesnym luteranom i całemu regionowi.
Po wykładzie rozpoczęły się obrady w Hotelu Warmińskim. Na wstępie ślubowanie złożył nowy synodał ks. Marcin Brzóska (Parafia Ewangelicko-Augsburska w Cieszynie), który wszedł do synodu w miejsce bp. Marcina Orawskiego wybranego na biskupa diecezji wrocławskiej (wchodzi do synodu z urzędu). Podziękowano też za wieloletnią pracę bp. Waldemarowi Pytlowi, który zakończył kadencję jako biskup diecezji wrocławskiej i przeszedł na emeryturę.
W pierwszym dniu obrad synodałowie wysłuchali i przyjęli sprawozdania Rady Synodalnej i zwierzchnika Kościoła bp. Jerzego Samca.
W związku z jubileuszem 500 lat Reformacji na Mazurach proboszcz parafii olsztyńskiej przekazał bp. Jerzemu Samcowi i dr. Adamowi Malinie grafikę Olsztyna wykonaną przez podopieczną Domu Opieki Laurentius w Olsztynie.
W sobotę obrady rozpoczęły się modlitwą, którą przygotował dr Krzysztof Różański. Następnie synodałowie wysłuchali i przyjęli sprawozdanie Konsystorza oraz zatwierdzili budżet na 2026 r.
Obrady potrwają do niedzieli.
