Święta Zesłania Ducha Świętego

Pięćdziesiąt dni po święcie Zmartwychwstania Jezusa Chrystusa, dziesięć dni po Jego Wniebowstąpieniu, chrześcijanie obchodzą święto Zesłania Ducha Świętego.

W roku 2023 uroczystość Zesłania Ducha Świętego wypada w niedzielę, 28 maja. Zgodnie z dawną tradycją, luteranie obchodzą  to święto przez dwa dni – w niedzielę i poniedziałek (podobnie jak Boże Narodzenie i Wielkanoc).

W Święta Zesłania Ducha Świętego wspomina się wydarzenie wylania Ducha Świętego na Dwunastu Apostołów i na Matkę Zbawiciela, Marię. Schronieni w wieczerniku przed prześladowcami otrzymali moc Ducha Świętego, dzięki któremu bez lęku zwiastowali Ewangelię o śmierci i zmartwychwstaniu Jezusa Chrystusa. Według relacji ewangelisty Łukasza w Dziejach Apostolskich, Duch Święty zstąpił na Apostołów i Marię pod postacią języków ognia (Dz 2, 3) w dniu Pięcdziesiątnicy (Szawuot).

Dla Żydów było to i jest nadal święto przypadające pięćdziesiąt dni po święcie Przaśni­ków. Było to święto plonów i polegało na złożeniu pierwszych owo­ców na ofiarę Jahwe. Żniwa trwały siedem tygodni. Święto Przaśni­ków przy­padało na drugi dzień po spożyciu paschy żydowskiej. Świę­to­wa­no początek zbioru jęczmienia, po czym następował dzień ofiar z pier­wocin (z pierwszego snopka). Uroczystą ofiarę ze zbóż składano Bogu w dzień Pięćdziesiątnicy i wtedy przychodził czas na prawdziwe świętowanie radości z plo­nów. Pięcdziesiątnica była też jednym z trzech świąt pielgrzymich, na które Izraelici mieli stawiać się w świątyni jerozolimskiej.

Święto Szawuot poprzez zesłanie Ducha Świętego stało się dla chrześcijan symbolicznym dniem narodzin Kościoła – wspólnoty wiary, która żyje dzięki ukrzyżowanemu i zmartwychwstałemu Chrystusowi.

Duch Św., trzecia Osoba Trójcy Św., występujący w tradycyjnej ikonografii i teologii niejako w cieniu Ojca i Syna, symbolizowany jest przez ogień, światło lub gołębicę, jest Tym, który pobudza grzesznika do wiary, wzmacnia ją i odradza z popiołów zwątpienia. Duch Św. działający w ukryciu jest jednak głównym źródłem życia Kościoła, gdyż to On sprawia, że możemy się modlić i wierzyć.

Prawdę tę wyraził Reformator Kościoła, ks. Marcin Luter, w komentarzu do III Artykułu Wiary w Małym Katechizmie: „Wierzę, że ani przez własny rozum, ani przez siły swoje w Jezusa Chrystusa, Pana mego, uwierzyć ani z Nim połączyć się nie mogę, ale że mnie Duch Święty przez Ewangelię powołał, darami swymi oświecił, w prawdziwej wierze poświęcił i utrzymał.”

Zesłanie Ducha Świętego zmieniło losy świata. Niewielka grupa naśladowców Chrystusa, która po Jego śmierci pozostawała ze strachu w ukryciu, po otrzymaniu Ducha Świętego wyszła do świata. Już w chwilę po otrzymaniu Ducha z Nieba, apostoł Piotr wygłosił płomienne kazanie, wskutek którego nawróciło się i przyjęło chrzest około 3 tysięcy Żydów! (Dz 2, 41). Szacuje się, że na świecie żyje około 2,5 mld chrześcijan, a liczba ta stale rośnie.

W Święta Zesłania Ducha Świętego kolorem liturgicznym według tradycji jest czerwony, na pamiątkę języków ognia pod postacią których zstąpił Duch Boży. W niektórych luterańskich parafiach, w niedzielę, w pierwszym dniu Świąt obchodzona jest też uroczystość konfirmacji. Na Śląsku Cieszyńskim, w drugim dniu świąt Zesłania Ducha Świętego, po nabożenstwach, wierni spotykają się przy parafiach  na tradycyjnym smażeniu jajecznicy pod gołym niebem. Jajecznica składająca się zazwyczaj z ok. 200 jaj,  jest smażona na ognisku.  Zwyczaj ten nieznany jest w innych częściach Polski.

W krajach o tradycji protestanckiej pamięta się wciąż o tym, że są to święta z grupy najważniejszych trzech w roku, dlatego w Niemczech, Danii, Holandii i Szwajcarii, wolny od pracy jest także poniedziałek.