Kościół w czasach Koronawirusa. List pasterski

23 marca 2020

Drogie Siostry, drodzy Bracia!

W związku z rozprzestrzenianiem się pandemii COVID-19, wiele rządów wprowadza tzw. „społeczny dystans”, czyli nakaz fizycznego oddalenia się od siebie. Takie regulacje w coraz większym stopniu pociągają za sobą ograniczenia także dla sposobu funkcjonowania Kościoła, zwłaszcza w sferze związanej z prowadzeniem nabożeństw.

Zdajemy sobie sprawę, że te ograniczenia są trudne dla Kościołów, których tożsamość wyraża się w gromadzeniu się ludzi w jednej przestrzeni wokół Słowa i sakramentów. Kiedy Ciało Chrystusa nie może spotkać się w jednym miejscu, co wtedy mamy robić?

Chcielibyśmy zaproponować kilka refleksji teologicznych i duszpasterskich.

Kościół w przestrzeni publicznej

Kościoły znajdują się w przestrzeni publicznej i w związku z tym podlegają prawom i przepisom wydawanym przez ich własne rządy. Kościoły będą wspierać wysiłki rządów, które promują i chronią życie. W związku z tym, Kościoły będą wspierać regulacje dotyczące zdrowia publicznego i sprawiedliwe wysiłki w celu powstrzymania rozprzestrzeniania się wirusa, który dotyka bez wyjątku wszystkich ludzi. Kościoły są również wezwane do dawania przykładu odpowiedzialnego przestrzegania polityki publicznej. Czasami mogą one nawet naciskać na władze lokalne i krajowe, aby zaostrzyły ograniczenia w przemieszczaniu się i zwoływaniu zgromadzeń w celu ochrony najsłabszych i osób starszych.

Wzywamy Kościoły członkowskie Światowej Federacji Luterańskiej do wspierania i przestrzegania przepisów, które wprowadzane są przez rządy w celu promowania i ochrony życia.

Nabożeństwa i sakramenty w czasach wyjątkowych

W normalnych okolicznościach, Kościół, wierny nakazowi miłosierdzia, tworzy wspólnotę z chorymi i odizolowanymi. Jednakże, gdy podyktowane jest to wskazaniami medycznymi, dobrobytowi bezbronnych bliźnich najlepiej służy niegromadzenie się.

Codziennie doświadczamy takich duszpasterskich wyjątków dotyczących milionów dzieci i dorosłych w naszych Kościołach, których systemy odpornościowe są zagrożone przez długotrwałe choroby lub związane z nimi leczenie. Choć jest to duszpastersko trudne, przestrzeganie zasad izolacji zmniejsza ryzyko infekcji i najlepiej służy ich dobremu zdrowiu.

Jako luteranie wyznajemy, że jesteśmy wyzwoleni przez Bożą łaskę dzięki wierze. Jesteśmy wolni od religijnego przymusu. Nasza wolność obliguje nas do miłości i troski o bliźniego. Nasze decyzje są podyktowane miłością, która wyraża się w duchu samodyscypliny.

W czasach globalnej pandemii, takiej jak COVID 19, niegromadzenie się w jednym miejscu w celu przeżywania nabożeństwa jest więc wyrazem miłosierdzia i solidarności. Nie umniejsza to naszego uwielbienia Boga, ale uosabia go w nowy sposób. Nie czyni nas mniej Kościołem, ale w pełni Kościołem. To jest paradoks miłosierdzia, który przychodzi wraz z obecną pandemią COVID-19.

Wzywamy Kościoły członkowskie Światowej Federacji Luterańskiej do życia w tych wyjątkowych czasach z ufnością w łaskę i moc Ducha Świętego, który nieustannie tworzy i odnawia Kościół.

Pozostawanie razem, a jednocześnie fizycznie oddaleni

Niektóre Kościoły dysponujące środkami technicznymi gromadzą się online, lub za pośrednictwem telewizji lub radia.

We wspólnotach, które nie mają takich możliwości, parafie rozprowadzają materiały drukowane do domów, aby kontynuować chrześcijańską edukację i uwielbienie Boga w domu.

W kilku regionach ŚFL powszechne jest korzystanie z mediów społecznościowych. Wykorzystuje się je do dzielenia się modlitwami, czytaniem tekstów biblijnych, pieśniami i nagranymi kazaniami. Tworzone są grupy, które pozostają w kontakcie i modlą się razem, nawet jeśli nie spotykają się fizycznie.

W czasach pandemii, gdy dzielenie się chlebem i winem nie jest możliwe, pocieszamy się myślą, że Słowo jest źródłem łaski, którą można otrzymać poprzez modlitwę, śpiew, czytanie i rozważanie Bożego Słowa, pamiętaniu o wspólnocie i o naszych bliźnich. Duch Święty jest obecny, gdy wyznajemy imię Boże, nawet jeśli jesteśmy sami.

Luter w „Jak należy się modlić. Dla Mistrza Piotra Balwierza” (Wie man beten soll. Für Meister Peter den Barbier; 1535) pisał,

„Nigdy nie myślcie, że klękacie lub stoicie sami, raczej myślcie, że cały Kościół… stoi obok was i stoicie wśród nich we wspólnej, zjednoczonej prośbie, której Bóg nie może lekceważyć… Tam możemy znaleźć Boga Stwórcę, Boga Odkupiciela, Boga Ducha Świętego, to znaczy Boga, który codziennie nas uświęca”.

Nabożeństwo jest więc proaktywnym znakiem solidarności, która jest pełna nadziei.

W tych wyjątkowych czasach, wzywamy Was do przeżywania reformacyjnej zasady „ecclesia semper reformanda” (Kościół w ciągłym procesie reformowania się) i odnajdywania nowych sposobów gromadzenia się w imię Jezusa i oddawania czci Trójjedynemu Bogu.

Wsparcie ze strony Biura Wspólnoty:

Jako wspólnota Kościołów, zjednoczonych w uwielbianiu Boga, dobrze wiemy, co to znaczy być geograficznie odległym od siebie, a jednocześnie ściśle ze sobą związanym. To doświadczenie jest źródłem inspiracji dla nas wszystkich. Dzisiaj, choć jesteśmy fizycznie oddzieleni, jesteśmy zjednoczeni przez Boga, który czyni nas jednością.

Biuro Wspólnoty będzie nadal wspierało Was cotygodniowymi modlitwami, które mogą wykorzystywane w niedziele, zarówno w wersji drukowanej, jak i w mediach społecznościowych.

Chcemy zaprosić Was do wykorzystania ich jako źródła zachęty i przypomnienia, jak Boże powołanie czyni nas jednością pomimo dzielących nas odległości. Bierzemy odwagę ze słów Apostoła Pawła, który wiedział, że fizyczny dystans nie jest przeszkodą, ponieważ „ani wysokość, ani głębokość, ani żadne inne stworzenie nie zdoła nas odłączyć od miłości Bożej, która jest w Chrystusie Jezusie, Panu naszym” (Rz 8, 39).

Wasi w Chrystusie,

abp Dr Musa Panti Filibius, Prezydent ŚFL
ks. dr Martin Junge, Sekretarz Generalny ŚFL

^{tłum. Anna Wrzesińska
zdj. Albin Hillert (ŚFL)}