- > Apologia Konfesji Augsburskiej
- > Artykuł I. O Bogu
- > Artykuł II. O grzechu pierworodnym
- > Artykuł III. O Chrystusie
- > Artykuł IV. O usprawiedliwieniu
- > Artykuł IX. O Chrzcie
- > Artykuł X. O Świętej Wieczerzy
- > Artykuł XI. O spowiedzi
- > Artykuł XII. O pokucie
- > Artykuł XIII. O liczbie i o korzystaniu z sakramentów
- > Artykuł XIV. O urzędzie kościelnym
- > Artykuł XIX. O przyczynie grzechu
- > Artykuł XV. O tradycjach ludzkich w Kościele
- > Artykuł XVI. O ładzie politycznym ? o władzy świeckiej
- > Artykuł XVII. O powtórnym przyjściu Chrystusa na sąd
- > Artykuł XVIII. O wolnej woli
- > Artykuł XX. O dobrych uczynkach
- > Artykuł XXI. O wzywaniu świętych
- > Artykuł XXII. O obydwu postaciach Wieczerzy Pańskiej
- > Artykuł XXIII. O małżeństwie kapłanów
- > Artykuł XXIV. O mszy
- > Artykuł XXVII. O ślubach mniszych
- > Artykuł XXVIII. O władzy kościelnej
- > Artykuły Szmalkaldzkie
- > Artykuły VII i VIII. O Kościele
- > CZĘŚĆ DRUGA
- > Część pierwsza
- > CZĘŚĆ PIERWSZA - o najważniejszych artykułach Bożego Majestatu
- > CZWARTA PROŚBA
- > CZWARTE PRZYKAZANIE - "Czcij ojca swego i matkę swoją".
- > DRUGA PROŚBA
- > DRUGI ARTYKUŁ
- > DRUGIE PRZYKAZANIE - "Nie bierz imienia Pana, Boga twego, nadaremno".
- > Duży Katechizm
- > DZIEWIĄTE I DZIESIĄTE PRZYKAZANIE - "Nie pożądaj domu bliźniego swego".
- > Formuła zgody
- > Historia powstania Artykułów Szmalkaldzkich i "Traktatu o władzy i prymacie papieża"
- > I. O grzechu
- > Kazanie na niedzielę Zapustną
- > Konfesja Augsburska cz. I
- > Konfesja Augsburska, część II
- > KRÓTKIE NAPOMNIENIE DO SPOWIEDZI
- > Mały Katechizm
- > O chrzcie
- > O Chrzcie
- > O DOBRYCH UCZYNKACH
- > O ekskomunice (wyłączeniu ze społeczności)
- > O Ewangelii
- > O GRZECHU PIERWORODNYM
- > O INNYCH HEREZJACH I SEKTACH
- > O Kościele
- > O KOŚCIELNYCH OBRZĘDACH
- > O małżeństwie kapłanów
- > O OSOBIE CHRYSTUSA
- > O pokucie (upamiętaniu)
- > O SAKRAMENCIE OŁTARZA
- > O Sakramencie Ołtarza
- > O ślubach mniszych
- > O spowiedzi
- > O SPRAWIEDLIWOŚCI WIARY PRZED BOGIEM
- > O tradycjach ludzkich
- > O TRZECIEJ FUNKCJI ZAKONU
- > O WIECZERZY PAŃSKIEJ
- > O WIECZNEJ OPATRZNOŚCI I WYBORZE BOŻYM
- > O władzy kluczy
- > O WOLNEJ WOLI
- > O wyświęceniu, ordynacji i powołaniu
- > O Zakonie
- > O ZAKONIE I EWANGELII
- > O ZSTĄPIENIU CHRYSTUSA DO PIEKIEŁ
- > ÓSME PRZYKAZANIE ? ?Nie mów fałszywego Świadectwa przeciw bliźniemu swemu".
- > OSTATNIA PROŚBA
- > PIĄTA PROŚBA
- > PIĄTE PRZYKAZANIE - "Nie zabijaj".
- > PIERWSZA PROŚBA
- > PIERWSZE PRZYKAZANIE - "Nie będziesz miał innych bogów obok Mnie".
- > PIERWSZY ARTYKUŁ -"Wierzę w Boga, Ojca wszechmogącego, Stworzyciela nieba i ziemi"
- > Podpisy teologów pod Artykułami
- > Przedmowa
- > Przedmowa dra Marcina Lutra
- > Przedmowa Filipa Melanchtona do Apologii
- > SIÓDME PRZYKAZANIE - "Nie kradnij".
- > SZÓSTA PROŚBA
- > SZÓSTE PRZYKAZANIE - "Nie cudzołóż".
- > Tło historyczne powstania Konfesji Augsburskiej i jej Apologii
- > Traktat o władzy i prymacie papieża - Filip Melanchton
- > TRZECI ARTYKUŁ
- > TRZECIA PROŚBA
- > TRZECIE PRZYKAZANIE - "Będziesz dzień Święty Święcił".
- > Uwagi wstępne
- > W jaki sposób człowiek zostaje przed Bogiem usprawiedliwiony i o dobrych uczynkach
- > Wstęp
- > ZAKOŃCZENIE DEKALOGU
O KOŚCIELNYCH OBRZĘDACH
ZWANYCH OGÓLNIE ADIAFORA LUB RZECZAMI POŚREDNIMI I OBOJĘTNYMI
Powstał także spór pomiędzy teologami Wyznania augsburskiego o ceremoniach lub obrzędach, jakie w Słowie Bożym nie są ani nakazane, ani zakazane, lecz zostały wprowadzone do Kościoła jedynie dla dobrego porządku.
Istota sporu
Pojawiło się pytanie, czy w czasie prześladowania i w razie potrzeby wyznania – mimo iż przeciwnicy nie chcą się zgodzić z nami co do nauki – niektóre już oddalone obrzędy, jakie w swojej istocie są obojętne i przez Boga ani nakazane, ani zakazane, wobec upartych żądań przeciwników mogą być ponownie z czystym sumieniem przywrócone do stosowania i czy w ten sposób możemy je przyrównać do tego rodzaju kościelnych obrzędów i rzeczy obojętnych? Jedni twierdzili, iż jest to możliwe, drudzy zaś, że nie.
Affirmativa
I Aby zażegnać ten spór jednomyślnie wierzymy, nauczamy i wyznajemy, iż ceremonie lub kościelne obrzędy (które przez Boże Słowo nie są ani nakazane, ani zakazane, lecz zostały ustanowione tylko dla dobra i porządku) nie są w swojej istocie kultem poświęconym Bogu ani częścią tego kultu. Jest bowiem napisane: „Daremnie mi jednak cześć oddają, głosząc nauki, które są nakazami ludzkimi” (Mt 15,9).
II Wierzymy, nauczamy i wyznajemy, iż Kościoły Boże, gdziekolwiek i kiedykolwiek, w razie potrzeby mają prawo zmienić takie obrzędy w zależności od potrzeb, jakie Kościoły uznają za najbardziej konieczne i do budowania (życia zborowego) za wielce pożyteczne.
III W tej sprawie jednak sądzimy, iż należy unikać jakiejkolwiek lekkomyślności i strzec się zgorszenia, zwłaszcza zaś, mając na uwadze słabych w wierze, których należy otoczyć troskliwą opieką (1 Kor 8,9; Rz 14,13).
IV Wierzymy, nauczamy i wyznajemy, iż w czasie prześladowania, kiedy to żąda się od nas stanowczego wyznania, nie należy rezygnować przed nieprzyjaciółmi Ewangelii z takich adiafora. Tak bowiem mówi apostoł: „Stójcie w tej wolności, jaką Chrystus was wyzwolił, i nie poddawajcie się znowu pod jarzmo niewoli” (Ga 5,1) oraz w innym miejscu: „Nie chodźcie w obcym jarzmie z niewiernymi. Jakaż bowiem jest społeczność między światłością a ciemnością?” (2 Kor 6,14), jak również: „Nie ustąpiliśmy im ani na godzinę, aby prawda Ewangelii u was się utrzymała” (Ga 2,5). W takim bowiem przypadku nie chodzi o rzeczy obojętne (diafora), lecz raczej o prawdę Ewangelii, o obronę prawdziwej chrześcijańskiej wolności, i należy zadbać o to, abyśmy nie dopuścili do bałwochwalstwa i do zgorszenia słabych w wierze. W takich sprawach zapewne nie chodzi o to, aby nieprzyjaciołom na coś pozwolić, ale nasza sprawa żąda, abyśmy składali chrześcijańskie i szczere wyznanie, znosząc cierpliwie to, co Bóg nam zsyła i na co pozwalają sobie wśród nas nieprzyjaciele Bożego Słowa.
V Wierzymy, nauczamy i wyznajemy również, iż żaden Kościół nie powinien potępić drugiego i że jeden Kościół może mieć więcej lub mniej zewnętrznych obrzędów od drugiego, których Bóg nie ustanowił, jeśli tylko w nauce i we wszystkich odpowiednich artykułach oraz w należytym sprawowaniu Sakramentów są jednomyślne pomiędzy sobą. Takie bowiem jest stare i prawdziwe powiedzenie: „Niezgoda w poście nie znosi zgodności w wierze”.
Negativa
Odrzucamy fałszywą naukę o tym artykule.
Odrzucamy i potępiamy wszelkie fałszywe i sprzeczne ze Słowem Bożym doktryny.
I Odrzucamy pogląd, kiedy ludzkie tradycje i ustanowienia, dotyczące spraw kościelnych, w swojej istocie są uważane za kult poświęcony Bogu albo za jedną z jego części.
II Kiedy takie obrzędy i ustanowienia pod przymusem jako potrzebne są narzucane Kościołowi Bożemu wbrew chrześcijańskiej wolności, jaką Kościół Boży posiada w takich zewnętrznych sprawach.
III Kiedy przyznaje się, iż w czasie prześladowania, gdy wymaga się stanowczego wyznania, należy pozwolić nieprzyjaciołom Ewangelii na zapoznanie się z takimi obojętnymi sprawami i z nimi zgodnie ustalić, która sprawa jest szkodliwa dla prawdy Bożej.
IV Kiedy takie zewnętrzne obrzędy, będące rzeczami obojętnymi, są znoszone, i to tak, jakby Kościół nie miał prawa w swoich sprawach orzec, co jest pożyteczne dla dobra Kościoła i posłużyć się takim lub innym obrzędem zgodnie z chrześcijańską wolnością.